درباره فرامرز قریبیان، بازیگر فیلم ماندگار «سفیر» | سفیر بی تکرار

شهرآرانیوز؛ فرامرز قریبیان هیچ گاه تحصیلات خود را در مدرسه ویرژوال آرت آمریکا برای رشته بازیگری تمام نکرد، با این حال در ادامه راه از بسیاری دانش آموختگان این هنر در آن ایام، قوی‌تر ظاهر شد. او هم در اواخر دهه ۳۰ از جمله هنرجویانی بود که با حمایت ساموئل خاچیکیان به سوی بازیگری حرفه‌ای هدایت شد و پس از تجربه نقشی کوتاه، با بازی در فیلم «بیگانه» مسعود کیمیایی در سال ۱۳۴۵، طعم بازیگری حرفه‌ای را چشید. مدتی به خاطر زندگی در خارج، از حضور برابر دوربین‌ها بی نصیب ماند، اما در سال ۵۱ بابت دومین تجربه همکاری با مسعود کیمیایی، برای بازی در فیلم «خاک»، برنده جایزه بهترین بازیگر مکمل مرد از جشنواره فیلم «سپاس» شد.

با پیروزی انقلاب اسلامی، زمینه برای پرداخت به سوژه‌های مذهبی میسر شد. در این بین، فریبرز صالح، درصدد کارگردانی نخستین اثر سینمایی تاریخ سینمای ایران برآمد که مضمونی مرتبط با قیام امام حسین (ع) داشت. فیلمی که بعدتر در زمره سه اثر جاودان عاشورایی درآمد و به تولیدات در این حوزه جهت داد.

فیلم نامه سفیر، با موضوع بررسی شخصیتی به نام قیس بن مسهر، نماینده امام حسین (ع) نوشته شده بود که نامه‌ای از امام را به سوی کوفه می‌برد، اما اسیر مأموران ابن زیاد می‌شود. انتخاب بازیگر برای این نقش، مستلزم تبحر و قدرت بازیگری کافی، به علاوه سابقه سالم در کارنامه سینمایی هنرمند بود. فرامرز قریبیان که تا آن روز عمده آثار برجسته اش را با مسعود کیمیایی تجربه کرده بود و در سوابق بازیگری خود، هنرمند اخلاق مداری در پیش و پس از انقلاب اسلامی به شمار می‌آمد، انتخاب نهایی تیم تولید برای ایفای نقش نخست این اثر بود.

فیلمی با بودجه شش، هفت میلیون تومانی در سال ۶۱ که هنگام اکران با فروش بیش از ۱۹ میلیون تومان، هزینه تولید را بازگرداند. آن هم در ایامی که بسیاری از فیلم‌ها با بودجه ۳۰۰-۲۰۰ هزار تومان ساخته می‌شد و در فاز اجرا حتی موفق به بازگشت سرمایه نبود. این توفیق پس از عنایت حضرت سیدالشهدا (ع)، خبر از اقبال مخاطبانی داشت که تشنه تماشای روایات حسینی بودند.

چه بسیار آثاری که در آن روزگار و پس از آن، با تجهیزات پیشرفته تری تولید شد، اما هرگز چنین ماندگار نشدند. فرامرز قریبیان در دهه ۶۰ و ۷۰، بار‌ها تجربه نامزدی یا دریافت سیمرغ بلورین از جشنواره فیلم فجر را داشت و توانست خود را در عالم کارگردانی نیز محک بزند و در این حوزه نیز درخشان ظاهر شود، اما یکی از ماندنی‌ترین تصاویر او در حوزه بازیگری شــاید همان شمایل قیس در فیلـــم «سفیر» باشد که همچنان پــس از چهـــار دهه، ارزشمــند و ماندگار و دیدنی است.

در ادامه حتما بخوانید درباره رسول صدرعاملی که در یک سه گانه سینمایی به امام رضا (ع) ادای دین کرده است | هر زائر، یک قصه

خاطره‌ای از حسن جلایر، تهیه کننده فیلم «سفیر» از رهبر معظم انقلاب درباره این اثر:

در اولین رونمایی فیلم در جشنواره، آیت الله خامنه‌ای به نما‌های انتهایی رسیدند. یعنی نما‌هایی که قیس در حال سخنرانی انتهایی است. ایشان مشتاق شدند که یک بار دیگر فیلم را ببینند برای همین یک بار دیگر فیلم را به طور کامل تماشا کردند. برای نمایش دوم به ریاست جمهوری دعوت شدیم، چون آیت ا... خامنه‌ای آن موقع رئیس جمهور بودند، با من تماس گرفتند و گفتند فیلم را به ریاست جمهوری بیاور و در آن اکران هم رئیس جمهور و هم وزرا حضور داشتند. من کنار آقا نشسته بودم و ایشان خیلی از فیلم خوشش آمد.

بعد از پایان نمایش گعده‌ای شکل گرفت و ازجمله جناب آقای ناطق نوری هم بودند و نشستیم دور هم به گفتگو و صحبت کردیم درباره چند و،  چون تولید. هیچ گاه دیالوگ رفیق دوست و آقا را یادم نمی‌رود؛ در حال صحبت بودیم که محسن رفیق دوست جلو آمد و خطاب به آیت ا... خامنه‌ای گفت: آقا این فیلم را ما ساختیم که آقا هم بلافاصله خیلی صریح گفتند: «اگر شما ساختی، برو دومی اش را هم بساز!»

قسمت‌هایی از نقد ماهنامه فیلم درباره فیلم «سفیر»:

سفیر به عنوان نخستین تجربه یک فیلم ساز ایرانی در زمینه کارگردانی یک فیلم به اصطلاح عظیم، آن گونه که از پیش تصور می‌شد، ناموفق نیست. لباس سیاهی لشکر‌های فیلم، مثل فیلم‌های تاریخی پارس فیلم تازه از خیاطی نیامده و برقش چشم را نمی‌زند، کنترل کارگردان بر صحنه‌های شلوغ چشمگیر است و باز مثل فیلم‌های تاریخی پارس فیلم، در صحنه‌های زد و خورد، افراد به جای گلاویز شدن با هم شوخی نمی‌کنند. سفیر، یک فیلم قصه گوست، قصه‌ای را تخت و هموار می‌گوید. هیچ گاه ملال آور نمی‌شود و برخلاف طولانی بودن فیلم، تماشاگر را به دنبال خود می‌کشد.